عفونت های تنفسی شایع ترین علت مراجعه به مراقبت های سرپایی و اورژانس هستند و از رینیت ویروسی و سرماخوردگی ساده تا برونشیت حاد و سینوزیت و فارنژیت و در موارد شدید تا ذات الریه اکتسابی از جامعه و عفونت های پیچیده طیف گسترده ای را شامل می شوند. پیامدهای این طیف از ناخوشی چند روزه تا بستری و نارسایی تنفسی و مرگ متفاوت است. در این میان چالش اصلی برای تیم درمان و بیماران یافتن تعادلی منطقی میان پرهیز از درمان های غیر ضروری و شروع به موقع درمان های مؤثر است. نوشتار حاضر چارچوبی عملی و مبتنی بر شواهد برای تشخیص و درمان مرحله ای و پیشگیری از عوارض عفونت های تنفسی در بزرگسالان ارائه می کند و در عین حال بر اصول استواردشیپ ضد میکروبی و ایمنی بیمار تأکید دارد. کودکان و گروه های ویژه به صورت هدفمند در بخش های مربوط مرور می شوند اما جزئیات دوز و انتخاب دارو باید مطابق راهنماهای رسمی و بر پایه وضعیت بالینی و عملکرد کلیه و کبد تنظیم شود.
رویکرد پیشنهادی بر سه اصل استوار است. نخست آن که تشخیص و تصمیم درمانی باید بر احتمال پیش آزمون و تابلوی بالینی و کیفیت نمونه گیری بنا شود تا از درمان غیر ضروری جلوگیری شود. دوم آن که درمان های حمایتی و داروهای علامتی در بسیاری از عفونت های فوقانی نقش اصلی را دارند و آنتی بیوتیک تنها در سناریوهای مشخص سود خالص دارد. سوم آن که در ذات الریه و بیماری های شدید تر آغاز به موقع درمان تجربی هدفمند با بازنگری ساختاری و دی اسکالیشن به محض دسترسی به نتایج آزمایشگاهی کیفیت مراقبت را بهبود می دهد.
میکروبیولوژی و پاتوفیزیولوژی
اکثر عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی منشأ ویروسی دارند. رینوویروس و کوروناویروس های فصلی و ویروس سنسیشیال تنفسی و آدنوویروس از عوامل شایع سرماخوردگی و برونشیت حاد هستند. آنفلوانزا در هر فصل بار قابل توجهی از بیماری و بستری ایجاد می کند و در افراد پرخطر با عوارضی مانند پنومونی ویروسی و تشدید بیماری های زمینه ای همراه است. در فارنژیت بخش عمده موارد ویروسی است و استرپتوکوک گروه آ مهم ترین عامل باکتریایی در برخی گروه های سنی به شمار می رود. در سینوزیت حاد ویروسی فراوان تر است و بخش کوچکی از موارد به دلیل اضافه شدن عفونت باکتریایی نیازمند درمان ضد میکروبی می شوند. در ذات الریه اکتسابی از جامعه، پنوموکوک و هموفیلوس و در برخی شرایط مایکوپلاسما و کلامیدیا و عوامل ویروسی مطرح هستند و ترکیب آنها به سن و بیماری های همراه و الگوی محلی بستگی دارد.
پاسخ ایمنی ذاتی و اکتسابی میزبان و عوامل ویروسی و باکتریایی با هم تعیین می کنند که بیماری در حد مخاط بینی و حلق باقی بماند یا به راه های هوایی تحتانی و پارانشیم ریه گسترش یابد. در سرماخوردگی و برونشیت حاد التهاب سطحی مخاط موجب ترشح و تحریک گیرنده های سرفه می شود و با وجود شدت آزاردهنده علائم، آسیب ساختاری پایدار ایجاد نمی شود. در ذات الریه آلوئول ها با ترشح التهابی پر می شوند و تب و ارتشاح در تصویربرداری و کاهش اشباع اکسیژن رخ می دهد. در میزبان های دچار نقص ایمنی و سالمندان، آستانه عبور از عفونت محدود به راه های فوقانی به سمت درگیری عمقی پایین تر است و تصمیم های تشخیصی و درمانی باید محتاطانه تر باشند.
نکته ایمنی شناسی مهم این است که بار ویروسی و زمان از شروع علائم بر دقت تست های تشخیصی اثر می گذارد. در آنفلوانزا، تست های مولکولی حساس تر هستند و در صورت انجام به هنگام احتمال منفی کاذب پایین تر است. در عفونت های باکتریایی، کیفیت نمونه خلط و وجود نوتروفیل های غالب نسبت به سلول های اپیتلیال شاخص ارزش نمونه است. آگاهی از این ظرافت ها برای جلوگیری از تفسیر نادرست نتایج و تجویز بی مورد آنتی بیوتیک ضروری است.
اپیدمیولوژی و اهمیت سلامت عمومی
عفونت های تنفسی الگوی فصلی دارند و در ماه های سرد سال با تجمع در فضاهای بسته و تهویه ناکافی افزایش می یابند. در سطح جامعه، واکسیناسیون علیه آنفلوانزا و پنوموکوک در گروه های در معرض خطر بار بیماری را کاهش می دهد و مصرف آنتی بیوتیک را به طور غیر مستقیم کم می کند. در محیط های کار و آموزش رعایت بهداشت دست و تهویه و ماندن در خانه هنگام بیماری انتقال را کاهش می دهد. از دیدگاه نظام سلامت، تفسیر اشتباه آزمون ها و درمان با آنتی بیوتیک در بیماری های ویروسی سبب مقاومت میکروبی و عوارض دارویی می شود. اجرای راهبردهای استواردشیپ و راهنماهای نسخه نویسی در مراقبت اولیه و بیمارستان ها اثر مستقیمی بر ایمنی بیمار و هزینه ها دارد.
در بیمارستان ها پنومونی اکتسابی از بیمارستان و پنومونی مرتبط با ونتیلاتور پیامدهای قابل توجهی دارند اما تمرکز این متن بر طیف جامعه کسب است و تصمیم ها باید با توجه به تماس های اخیر با مراقبت سلامت و مصرف آنتی بیوتیک و ویژگی های میزبان تنظیم شود. در فصل های اوج آنفلوانزا و گردش ویروس های تنفسی تصمیم برای انجام تست مولکولی و شروع زودهنگام درمان ضد ویروس در افراد پرخطر می تواند از بستری و مرگ پیشگیری کند. در همین حال آموزش عمومی درباره بی فایده بودن آنتی بیوتیک برای سرماخوردگی ساده و برونشیت ویروسی نقشی کلیدی در کاهش مصرف غیرضروری دارو دارد.
تظاهر بالینی و تشخیص افتراقی
سرماخوردگی ساده معمولاً با آبریزش بینی و عطسه و گلودرد خفیف و سرفه خشک آغاز می شود و تب یا وجود ندارد یا خفیف و کوتاه است. برونشیت حاد با سرفه برجسته و گاهی خس خس خفیف همراه است و ممکن است خلط رنگی ظاهر شود که به تنهایی نشانه عفونت باکتریایی نیست. آنفلوانزا به طور تیپیک با شروع ناگهانی تب و درد عضلانی و سردرد و بیحالی شدید و سرفه خشک همراه است. در سینوزیت حاد درد صورت و گرفتگی بینی و فشار سینوسی و گاهی تب دیده می شود و تداوم علائم یا دو فاز شدن سیر بیماری به نفع درگیری باکتریایی است. ذات الریه با تب و لرز و سرفه همراه بلغم و تنگی نفس و درد قفسه سینه با الگوی پلورتیک و ارتشاح در تصویر قفسه سینه شناخته می شود و اشباع اکسیژن می تواند کاهش یابد. در سالمندان و افراد دارای نقص ایمنی تابلوی غیر تیپیک شایع تر است و ممکن است تنها با سقوط یا گیجی یا بدتر شدن بیماری زمینه ای مراجعه کنند.
تشخیص افتراقی همیشه باید علل غیر عفونی را نیز در نظر بگیرد. تشدید آسم یا COPD و آمبولی ریه و نارسایی قلبی و تحریک ناشی از داروها و آلرژی از عللی هستند که می توانند با سرفه و تنگی نفس بروز کنند. در گلودرد، تشخیص افتراقی شامل فارنژیت ویروسی و استرپتوکوکی و مونونوکلئوز و عوارض دهانی است و تصمیم برای تست یا درمان باید بر اساس احتمال پیش آزمون انجام شود.
جدول ۱. تمایز بالینی بین سرماخوردگی، آنفلوانزا، برونشیت حاد و ذات الریه
| سندروم | شروع و تب | سرفه و خلط | یافته های همراه | معاینه و تصویر | پیام مدیریتی |
|---|---|---|---|---|---|
| سرماخوردگی | آهسته و تب خفیف یا بدون تب | سرفه خشک یا خلط اندک | آبریزش بینی و عطسه و گلودرد خفیف | معاینه طبیعی یا وریدگی حلق | درمان حمایتی و پرهیز از آنتی بیوتیک |
| آنفلوانزا | شروع ناگهانی با تب و لرز | سرفه خشک و درد عضلانی | بیحالی شدید و سردرد | معاینه غیر اختصاصی و تصویر معمولاً طبیعی | حمایتی و در افراد پرخطر یا شدید درمان ضد ویروس |
| برونشیت حاد | تب خفیف یا بدون تب | سرفه برجسته با یا بدون خلط | ویروسی بودن غالب | معاینه با ویز یا رال خفیف و بدون ارتشاح | حمایتی و آموزش بیمار و پرهیز از آنتی بیوتیک در اغلب موارد |
| ذات الریه | تب بالا و لرز | سرفه با بلغم و تنگی نفس | درد پلورتیک و تاکی پنه و افت اشباع | ارتشاح در تصویربرداری قفسه سینه | درمان تجربی هدفمند و ارزیابی شدت برای بستری یا سرپایی |
نشانه های هشدار برای ارزیابی فوری
- تب بالا همراه با تنگی نفس یا کبودی لب ها و کاهش اشباع اکسیژن
- درد قفسه سینه با الگوی پلورتیک یا هموپتیزی یا گیجی جدید
- افت فشار خون یا تاکی کاردی پایدار یا تندنفسی و علائم سپسیس
- بدتر شدن سریع علائم در سالمندان یا افراد دارای نقص ایمنی یا زنان باردار
- نشانه های انسداد راه هوایی یا زجر تنفسی یا دهیدراتاسیون شدید
علل و عوامل خطر قابل تعدیل و غیر قابل تعدیل
سن بالا و بیماری های زمینه ای مانند COPD و آسم و نارسایی قلبی و دیابت و بیماری مزمن کلیه و نقص ایمنی خطر پنومونی و عوارض را افزایش می دهند. بارداری به ویژه در سه ماهه سوم با خطر بالاتر درگیری شدید ویروسی همراه است. مصرف سیگار و قلیان و مواجهه با دود دست دوم سد دفاعی مخاط تنفسی را تضعیف می کند و ترک آن یکی از مؤثرترین مداخلات پیشگیرانه است. تماس نزدیک در فضاهای بسته و تهویه ناکافی احتمال انتقال ویروس ها را بالا می برد. استفاده طولانی از مهارکننده پمپ پروتون با تغییر اسیدیته معده می تواند خطر برخی عفونت های باکتریایی را افزایش دهد و تصمیم برای ادامه یا قطع باید بالینی و فردی باشد.
در سطح قابل تعدیل، واکسیناسیون علیه آنفلوانزا و پنوموکوک در گروه های اندیکه دار، شستن دست و رعایت بهداشت تنفسی و تهویه مناسب و ماندن در خانه هنگام بیماری از اقدامات مؤثر هستند. ورزش منظم و خواب کافی و تغذیه مناسب و مدیریت استرس کارایی سیستم ایمنی را تقویت می کند و از شدت بیماری می کاهد. برنامه های آموزشی برای استفاده منطقی از آنتی بیوتیک و ضد ویروس و پرهیز از خوددرمانی نیز به کاهش مقاومت میکروبی کمک می کند.
الگوریتم تشخیص و ارزیابی پیش از درمان
ارزیابی با شرح حال ساختاری و معاینه کامل آغاز می شود. مدت و شروع علائم و وجود تب و درد عضلانی و سردرد و تنگی نفس و الگوی سرفه و تماس های اخیر و وضعیت واکسیناسیون و بیماری های زمینه ای باید ثبت شود. اشباع اکسیژن در همه بیماران با علائم متوسط تا شدید اندازه گیری شود. در گلودرد، تصمیم برای تست استرپتوکوک باید بر اساس احتمال پیش آزمون باشد. در سرفه حاد بدون علائم هشدار، آنتی بیوتیک به طور روتین توصیه نمی شود و خودمراقبتی محور مدیریت است و می توان در موارد انتخابی از ابزارهایی مانند CRP برای هدایت تصمیم کمک گرفت. در آنفلوانزا در افراد پرخطر یا با علائم شدید، تست مولکولی در دسترس کمک کننده است و درمان ضد ویروس باید به محض تأیید بالینی یا آزمایشگاهی آغاز شود. در شک به ذات الریه تصویر قفسه سینه برای اثبات ارتشاح و ارزیابی شدت انجام می شود.
در ذات الریه استفاده از امتیازهای استاندارد ارزیابی شدت کمک می کند تا تصمیم درباره بستری یا درمان سرپایی منطقی شود. در مراقبت اولیه تمرکز بر ارزیابی بالینی و علائم حیاتی و اشباع اکسیژن و عوامل همراه است و در بیمارستان ابزارهای دقیق تر برای سنجش شدت به کار می رود. آزمون های آزمایشگاهی باید هدفمند باشند و در افراد کم خطر با تابلوی ویروسی واضح درخواست های غیر لازم باعث افزایش هزینه و نگرانی بدون تغییر نتیجه بالینی می شود.
جدول ۲. آزمون های تشخیصی رایج و تفسیر بالینی
| آزمون | چه زمانی سفارش داده می شود | مزیت | محدودیت | اقدام پس از نتیجه |
|---|---|---|---|---|
| تست مولکولی آنفلوانزا | در افراد پرخطر یا شدید یا بستری یا در اوج فصل | حساسیت بالا و پاسخ سریع | هزینه بیشتر و ارزش کمتر خارج از فصل | شروع یا ادامه درمان ضد ویروس در صورت مثبت بودن |
| RADT استرپتوکوک گلو | در احتمال پیش آزمون متوسط تا بالا | ویژگی بالا و پاسخ سریع | حساسیت متغیر و نیاز به تفسیر با بالین | در مثبت معتبر درمان هدفمند و در منفی با احتمال بالا ارزیابی تکمیلی |
| تصویر قفسه سینه | شک به ذات الریه یا تنگی نفس یا اکسیژن پایین | تشخیص ارتشاح و عوارض | در برونشیت ویروسی معمولاً طبیعی است | هدایت تصمیم برای درمان و پیگیری |
| کشت خلط و خون | در بیماری شدید یا بستری یا پوشش ارگانیسم های مقاوم | شناسایی عامل و حساسیت | زمان بر و وابسته به کیفیت نمونه | دی اسکالیشن و هدفمند سازی درمان |
| نشانگرهای التهابی | در بیماران انتخابی برای کمک به تصمیم | افزون بر بالین برای ارزیابی احتمال باکتریایی | به تنهایی تعیین کننده نیست | تکمیل تصویر بالینی و نه جایگزین آن |
درمان های حمایتی و نقش آنها در کاهش بار بیماری
در سرماخوردگی و برونشیت ویروسی درمان های حمایتی اساس مراقبت هستند. استراحت متناسب با وضعیت عمومی و مصرف مایعات کافی به ویژه در سالمندان و بیماران قلبی عروقی و کلیوی باید با احتیاط و پایش انجام شود. کنترل تب و درد با داروهای مناسب و بی خطر برای بیمار و مصرف عسل در برخی افراد برای کاهش سرفه شبانه می تواند سودمند باشد. بخور ساده و مرطوب سازی هوا در برخی بیماران حس بهبود می دهد اما جایگزین درمان های اثبات شده نیست. ضد احتقان ها و آنتی هیستامین های نسل اول ممکن است برای برخی علائم مفید باشند اما عوارض و تداخلات آنها باید سنجیده شود. استفاده از داروهای گیاهی تنها در صورت مستند بودن کیفیت و ایمنی و با آگاهی از تداخلات قابل قبول است.
در آنفلوانزا و ذات الریه حمایت تنفسی و مایع درمانی و کنترل درد و تب و اکسیژن رسانی در صورت نیاز از ارکان مراقبت اند. در بیمار بستری ارزیابی خطر ترومبوآمبولی و پیشگیری متناسب با خطر و پایش گلوکز در دیابت و تغذیه کافی باید در برنامه مراقبت قرار گیرد. آموزش بیمار درباره روند طبیعی بیماری و مدت مورد انتظار بهبود و علائم هشدار برای مراجعه مجدد بخش جدایی ناپذیر کیفیت مراقبت است.
درمان منطقی ضد ویروس
در بیماران دارای خطر عوارض یا با علائم شدید سازگار با آنفلوانزا در فصل گردش ویروس آغاز زودهنگام درمان ضد ویروس سودمند است. درمان در ساعات اولیه بیشترین اثربخشی را دارد و تصمیم نباید به تأخیر بیفتد. در بیماران بستری یا دچار عوارض شروع درمان حتی پس از این بازه زمانی نیز می تواند مفید باشد و باید با ارزیابی بالینی همراه باشد. انتخاب دارو و مدت درمان بر اساس راهنماهای معتبر انجام می شود و تداخلات دارویی و عملکرد کلیه باید بررسی شود. در عفونت های ویروسی دیگر مانند RSV در بزرگسالان درمان اختصاصی به طور روتین توصیه نمی شود و تمرکز بر مراقبت حمایتی و پیشگیری از انتقال است.
درمان منطقی ضد باکتری
آنتی بیوتیک در سرماخوردگی و برونشیت ویروسی و فارنژیت ویروسی و بیشتر سینوزیت های کوتاه مدت نقش ندارد و تجویز آن موجب عوارض و مقاومت می شود. تصمیم برای آنتی بیوتیک باید مبتنی بر احتمال باکتریایی بودن و مزایا در برابر زیان ها باشد. در سینوزیت در صورت تداوم طولانی علائم یا بدتر شدن دو فازی یا وجود درد شدید و تب بالا ارزیابی برای درمان ضد میکروبی مطرح می شود. در فارنژیت استرپتوکوکی درمان هدفمند پس از تأیید آزمایشگاهی یا احتمال بالینی معتبر توصیه می شود.
در ذات الریه اکتسابی از جامعه انتخاب درمان تجربی باید بر الگوی محلی مقاومت و ویژگی های بیمار و شدت بیماری تکیه کند. در بیمار سرپایی کم خطر و بدون بیماری های همراه داروهای خط اول با اثر بوم شناختی کمتر ترجیح دارند. در بیمارانی با بیماری های زمینه ای یا خطر عوامل مقاوم یا در موارد بستری انتخاب ها متفاوت است و دسترسی بافتی و تداخلات دارویی باید سنجیده شود. مدت درمان منطقی و کوتاه سازی دوره ها با پاسخ مناسب از اصول استواردشیپ است و ادامه بی دلیل درمان سودی ندارد.
جدول ۳. اصول نسخه نویسی منطقی در ذات الریه اکتسابی از جامعه
| سناریوی درمان | اقدام اولیه | انتخاب تجربی نمونه | پایش و بازنگری | یادداشت ایمنی |
|---|---|---|---|---|
| بیمار سرپایی کم خطر | تشخیص تصویری و آغاز درمان خوراکی مناسب | داروی خط اول با اثر بوم شناختی پایین بر اساس راهنما | بازنگری در چهل و هشت تا هفتاد و دو ساعت | تبدیل یا قطع در صورت بهبود سریع و عدم نیاز به ادامه طولانی |
| بیمار سرپایی با بیماری زمینه ای | بررسی دقیق تداخلات و عملکرد کلیه و کبد | رژیم خوراکی گسترده تر متناسب با خطر | پیگیری نزدیک و در صورت عدم پاسخ ارزیابی مجدد | پرهیز از انتخاب های پرخطر بدون اندیکاسیون روشن |
| بیمار بستری غیر ویژه | نمونه گیری مناسب و آغاز درمان وریدی | رژیم استاندارد بیمارستانی هدایت شده با راهنما | دی اسکالیشن با نتایج کشت و تبدیل به خوراکی | مدت درمان کوتاه تر با پاسخ بالینی مطلوب |
| بیمار شدید | پایش همودینامیک و حمایت تنفسی | پوشش اولیه گسترده بر اساس خطر و سپس هدفمند | بررسی عوارض و کنترل منبع و ارزیابی مکرر | مشاوره تخصصی عفونی برای بهینه سازی درمان |
اصول استواردشیپ ضد میکروبی در عفونت های تنفسی
- استفاده از آنتی بیوتیک فقط در سناریوهایی که سود آن بر زیان احتمالی می چربد
- دی اسکالیشن بر اساس نتایج شناسایی و حساسیت و تبدیل وریدی به خوراکی در اولین زمان ایمن
- تعیین مدت منطقی بر اساس محل درگیری و پاسخ بیمار و کوتاه سازی دوره ها با بهبود مناسب
- پرهیز از پوشش بیش از حد و توجه به تداخلات دارویی و عملکرد کلیه و کبد
- آموزش بیمار درباره بی فایده بودن آنتی بیوتیک در سرماخوردگی و برونشیت ویروسی
گروه های خاص و تعدیل تصمیم ها
سالمندان: تظاهر بیماری ممکن است غیر تیپیک باشد و سقوط یا گیجی یا تشدید بیماری زمینه ای تنها نشانه باشند. آستانه انجام تصویر قفسه سینه و شروع درمان هدفمند باید پایین تر باشد و حجم مایعات با احتیاط تنظیم شود. تداخلات دارویی و خطر عوارض قلبی و کلیوی هنگام انتخاب دارو بررسی شود.
بارداری: تصمیم ها با اولویت ایمنی مادر و جنین اتخاذ می شود. بسیاری از سرماخوردگی ها و برونشیت ها با مراقبت حمایتی کنترل می شوند. در آنفلوانزا درمان ضد ویروس به موقع در بارداری می تواند از عوارض بکاهد و اجتناب از داروهای ممنوع ضروری است. در ذات الریه ارزیابی بستری و حمایت تنفسی و مشاوره تخصصی در صورت نیاز انجام شود.
نقص ایمنی: در سرکوب ایمنی ارزیابی باید سریع و دقیق باشد و احتمال عفونت های فرصت طلب و تظاهرات غیر معمول در نظر گرفته شود. تست های مولکولی و تصویربرداری در دسترس به تصمیم کمک می کند و آغاز درمان تجربی محافظه کارانه تر است و دی اسکالیشن با نتایج دنبال می شود.
بیماری های مزمن ریوی و قلبی: تشدید بیماری های زمینه ای می تواند با عفونت تنفسی همراه شود. تنظیم داروهای زمینه ای و استفاده از برونکودیلاتورها در صورت اندیکاسیون و فیزیوتراپی تنفسی و پایش اشباع اکسیژن و تبادل گاز ضروری است. در ذات الریه توجه به نفوذ دارو به بافت ریه و تداخل با داروهای قلبی اهمیت دارد.
اختلال کلیوی و کبدی: تنظیم دوز داروها و پرهیز از داروهای با ریسک آسیب ارگان در اولویت است. پایش الکترولیت ها و عملکرد ارگان و ثبت دقیق مایعات دریافت شده و دفع شده به ایمنی بیمار کمک می کند.
پیشگیری و مراقبت های روزمره
واکسیناسیون سالانه آنفلوانزا برای همه بزرگسالان توصیه می شود و در افراد پرخطر اهمیت بیشتری دارد. واکسن پنوموکوک در گروه های سنی و پزشکی اندیکه دار خطر پنومونی تهاجمی و باکتریمی را کاهش می دهد. تکمیل واکسن های روتین مانند کزاز دیفتری سیاه سرفه بر محافظت غیر مستقیم در برابر عفونت های ثانویه اثر دارد. رعایت بهداشت دست و تهویه و استفاده صحیح از ماسک در اجتماعات بسته در فصل های اوج می تواند انتقال را کم کند. پرهیز از تماس نزدیک با افراد بیمار و ماندن در خانه هنگام تب و سرفه و آموزش خانواده درباره ضدعفونی سطوح پر تماس اقدامات ساده اما مؤثر هستند. ترک سیگار و اجتناب از مواجهه با دود دست دوم باعث بهبود عملکرد مژک های راه هوایی و کاهش خطر عفونت می شود.
در محل کار اجرای سیاست های حمایت از کارمند بیمار و امکان دورکاری در دوره بیماری به کاهش انتقال کمک می کند. در مراکز مراقبت طولانی مدت آموزش کارکنان و ساکنان درباره علائم هشدار و مسیر ارجاع و دسترسی به تست و درمان به موقع اهمیت دارد. در سفرهای زمستانی همراه داشتن داروهای علامتی و اطلاعات تماس مراکز درمانی مقصد و آگاهی از برنامه واکسیناسیون کشور مقصد به مدیریت بهتر علائم کمک می کند.
اشتباهات رایج بیماران و پیامدها
مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک برای سرفه و سرماخوردگی: بیشتر این بیماری ها ویروسی هستند و آنتی بیوتیک سودی ندارد و تنها خطر عوارض و مقاومت را بالا می برد. در صورت نیاز به دارو تصمیم باید پس از معاینه و بر اساس راهنما اتخاذ شود.
قطع زودهنگام دارو یا مصرف نامنظم: در ذات الریه یا عفونت های باکتریایی دیگر رعایت نکردن برنامه درمان می تواند به عود و شکست درمان و انتخاب سویه های مقاوم منجر شود. در صورت بروز عارضه تماس با تیم درمان و انتخاب جایگزین ایمن به جای توقف خودسرانه ضروری است.
نادیده گرفتن علائم هشدار: تنگی نفس پیشرونده و تب بالا و گیجی و درد قفسه سینه و کبودی لب ها نشانه هایی هستند که نیاز به ارزیابی فوری دارند. تأخیر در مراجعه در این شرایط با پیامد های نامطلوب همراه است.
انتظار معجزه از داروهای ضد سرفه: بسیاری از این فرآورده ها شواهد قوی برای اثربخشی ندارند. آرامش نسبی و استراحت و مایعات و زمان بخش مهمی از درمان هستند و داروهای حمایتی تنها علائم را تخفیف می دهند.
عدم تکمیل واکسیناسیون: واکسن آنفلوانزا و پنوموکوک در گروه های هدف نقش مهمی در کاهش بستری و مرگ دارند. به تعویق انداختن یا فراموشی این واکسن ها فرصت پیشگیری را از بین می برد.
جمع بندی کاربردی
عفونت های تنفسی در بیشتر موارد با مراقبت حمایتی و خودمراقبتی ایمن مدیریت می شوند و تنها بخشی از بیماران نیازمند درمان ضد ویروس یا ضد باکتری هستند. تصمیم منطقی بر پایه احتمال پیش آزمون و شدت علائم و وضعیت میزبان و کیفیت شواهد است و آزمون ها نقش تکمیلی دارند نه جایگزین قضاوت بالینی. در ذات الریه، ارزیابی شدت و تصویر قفسه سینه و آغاز به موقع درمان تجربی هدفمند با بازنگری ساختاری و دی اسکالیشن کیفیت مراقبت را بهبود می دهد. در آنفلوانزا، درمان ضد ویروس در افراد پرخطر یا بیماری شدید در صورت شروع زودهنگام سودمند است. پیشگیری با واکسیناسیون و بهداشت تنفسی و ترک سیگار و آموزش بیمار بار فردی و اجتماعی بیماری را کاهش می دهد. پایبندی به اصول استواردشیپ ضد میکروبی و تصمیم گیری مشترک با بیمار تضمین می کند که درمان بهینه و ایمن و مبتنی بر شواهد ارائه شود.
