ترنس PRK یکی از روشهای پیشرفته عمل حذف عینک است که در آن لایه سطحی قرنیه (اپیتلیوم) و لایههای زیرین با الگوریتمی دقیق، بهطور کامل توسط لیزر تراش داده میشوند؛ بدون اینکه مثل لیزیک یا فمتولیزیک فلپ (برش لولایی) روی قرنیه ایجاد شود. این روش برای بعضی از ساکنان مشهد که بهدنبال عمل حذف عینک هستند میتواند انتخابی ایمن و مؤثر باشد، اما برای همه مناسب نیست و اگر کاندید اشتباهی انتخاب شود، احتمال عوارض بالا میرود.
اگر در مشهد یا شهرهای اطراف زندگی میکنید و برای عمل لیزری چشم بین لیزیک، فمتولیزیک، PRK و ترنس PRK مردد هستید، احتمالاً نام دکتر سینا شیرزاد را شنیدهاید؛ جراح و متخصص چشم در مشهد که بخش مهمی از فعالیت او به عملهای لیزری حذف عینک اختصاص دارد. اما حتی بهترین جراح هم اگر روی چشم نامناسب ترنس PRK انجام دهد، نمیتواند نتیجه ایدهآل تضمین کند؛ به همین دلیل شناخت «کاندید مناسب» و «کاندید نامناسب» در اولویت است.
در این مقاله بهصورت کاملاً کاربردی و با تمرکز بر شرایط بیماران در مشهد، توضیح میدهیم ترنس PRK چیست، چه کسانی از نظر علمی کاندید خوب این عمل محسوب میشوند، چه بیماریها یا شرایطی مانع انجام آن است، تفاوت این روش با لیزیک و فمتولیزیک چیست و در نهایت، چطور میتوانید در مشهد و زیر نظر یک جراح و متخصص چشم باتجربه مانند دکتر سینا شیرزاد، از مناسب بودن یا نبودن خود برای ترنس PRK مطمئن شوید.
ترنس PRK چیست و چه تفاوتی با PRK و لیزیک دارد؟
برای اینکه بدانیم چه کسی کاندید مناسب ترنس PRK در مشهد است، ابتدا باید خود عمل را بشناسیم. در PRK کلاسیک، جراح ابتدا اپیتلیوم (لایه سطحی قرنیه) را به صورت دستی یا با ابزار خاص برمیدارد، سپس لیزر اگزایمر روی لایههای زیرین قرنیه تابانده میشود تا شکل آن اصلاح شود. در ترنس PRK، همین مراحل بهطور کامل و خودکار توسط لیزر انجام میشود؛ یعنی اپیتلیوم و بخش لازم از استرومای قرنیه در یک یا دو مرحله لیزری، بدون ابزار دستی، حذف و شکلدهی میشوند.
در مقابل، در عمل لیزیک و فمتولیزیک ابتدا فلپی نازک روی قرنیه ایجاد میشود، این فلپ کنار زده میشود، لیزر روی لایههای زیرین تابانده میشود و در انتها فلپ به جای خود برگردانده میشود. همین وجود فلپ است که باعث میشود دوران نقاهت لیزیک معمولاً سریعتر باشد، اما در برخی سبکهای زندگی (مثل ورزشهای رزمی) داشتن فلپ میتواند نگرانی ایجاد کند.
بهطور خلاصه:
- ترنس PRK و PRK: روشهای سطحی بدون فلپ هستند.
- لیزیک و فمتولیزیک: روشهای فلپدار با نقاهت کوتاهتر محسوب میشوند.
- ترنس PRK نسبت به PRK کلاسیک، اپیتلیوم را با لیزر برمیدارد و یکنواختی بیشتری فراهم میکند.
چرا در مشهد انتخاب کاندید مناسب ترنس PRK اینقدر مهم است؟
در شهری مثل مشهد که مراجعان زیادی برای عمل حذف عینک از داخل و خارج شهر به چشمپزشکان مراجعه میکنند، فشار تقاضا برای عملهای لیزری بالاست. اما واقعیت این است که همه بیماران مشهدی با عینک، کاندید مناسب ترنس PRK یا حتی سایر عملهای لیزری نیستند. اگر قرنیه نازک، نامنظم یا در مرز کراتوکونوس باشد، انجام ترنس PRK میتواند خطر نازک شدن بیشازحد قرنیه، اکتازی و کاهش کیفیت دید را بالا ببرد.
یک جراح و متخصص چشم باتجربه، مثل دکتر سینا شیرزاد که در مشهد و در کلینیک نوید دیدگان (ملاصدرای ۹) فعالیت میکند، قبل از هر تصمیمی درباره ترنس PRK، آزمونهای دقیقی مانند نقشه قرنیه، ضخامتسنجی و ارزیابی خشکی چشم را انجام میدهد تا مطمئن شود این روش برای بیمار ایمن است. در واقع سؤال اصلی در مشهد این نیست که «کدام روش مد است؟» بلکه این است که «کدام روش برای این چشم، با این ساختار قرنیه و این سبک زندگی، امن و منطقی است؟».
شرایط عمومی کاندید مناسب ترنس PRK در مشهد
شرایط هر فرد منحصر بهفرد است، اما بهطور کلی در مشهد یک کاندید مناسب ترنس PRK معمولاً این ویژگیهای عمومی را دارد:
سن و ثبات نمره چشم
- سن حداقل ۱۸ سال (در بسیاری موارد ترجیحاً بالای ۲۰ سال).
- ثبات نسبی نمره چشم در ۱ تا ۲ سال اخیر؛ یعنی نسخههای متوالی شما تفاوت زیادی نداشته باشد.
وضعیت سلامت عمومی بدن
- عدم وجود بیماریهای خودایمنی فعال و شدید مانند لوپوس کنترلنشده.
- دیابت کنترلشده در صورت تأیید چشمپزشک؛ دیابت کنترلنشده ممانعت جدی است.
- عدم بارداری و شیردهی در زمان عمل بهدلیل نوسانات هورمونی و محدودیت دارویی.
در ویزیت قبل از عمل، دکتر سینا شیرزاد در مشهد شرح حال کامل پزشکی شما را میپرسد تا مطمئن شود بدنتان توان ترمیم قرنیه بعد از ترنس PRK را دارد و داروهای مصرفی فعلی با روند ترمیم تداخل ایجاد نمیکنند.
شرایط چشمی کاندید مناسب ترنس PRK
در کنار شرایط عمومی، وضعیت خود چشمها مهمترین عامل تصمیمگیری برای ترنس PRK است. چند فاکتور کلیدی عبارتاند از:
نمره چشم و نوع عیب انکساری
- نزدیکبینی، دوربینی یا آستیگماتیسم در محدودهای که با ترنس PRK قابل اصلاح باشد.
- آستیگماتیسم بسیار نامنظم میتواند نشانه قرنیه مشکلدار و مانع عمل باشد.
ضخامت قرنیه و نقشه آن
- ضخامت کافی قرنیه بعد از کم کردن اپیتلیوم و لایهای که لیزر برمیدارد.
- نقشه قرنیه منظم بدون نشانههای کراتوکونوس (قوز قرنیه) یا اکتازی.
سطح چشم و خشکی
- خشکی خفیف تا متوسط که با قطره و درمان قابل کنترل است.
- عدم وجود عفونت فعال، زخم تازه یا التهاب شدید روی سطح چشم.
جدول زیر یک نگاه کلی به معیارهای چشمی کاندید مناسب ترنس PRK در مشهد، در مقایسه با کسانی که معمولاً مناسب نیستند، ارائه میکند:
| معیار چشمی | کاندید مناسب ترنس PRK در مشهد | کاندید نامناسب یا پرخطر |
| ضخامت قرنیه | ضخامت کافی با حاشیه ایمنی مناسب بعد از عمل | قرنیه بسیار نازک، حاشیه ایمنی ناکافی بعد از لیزر |
| نقشه قرنیه | نقشه منظم، بدون علامت کراتوکونوس | کراتوکونوس، قرنیه مشکوک یا نامنظم شدید |
| خشکی چشم | خشکی خفیف قابل کنترل با قطره | خشکی شدید و مقاوم به درمان |
| نمره چشم | در محدوده قابل اصلاح با ترنس PRK | نمره بسیار بالا خارج از محدوده ایمن لیزر |
نمونه پروفایل کاندید مناسب و نامناسب ترنس PRK در مشهد
برای شفافتر شدن موضوع، چند سناریوی واقعیتر از بیماران مشهدی را بهصورت فرضی مرور میکنیم. توجه کنید که این مثالها جایگزین معاینه نیستند، اما کمک میکنند خودتان را بهتر درک کنید.
| سناریو | بررسی کلی کاندید بودن | توضیح |
| خانم ۲۵ ساله مشهدی، نزدیکبین، نمره ثابت در ۲ سال اخیر، قرنیه نسبتاً نازک | کاندید محتمل برای ترنس PRK | ممکن است بهجای لیزیک، ترنس PRK برای حفظ حاشیه ایمنی قرنیه پیشنهاد شود. |
| آقای ۳۰ ساله، ورزشکار رزمی در مشهد، قرنیه سالم و ضخامت مناسب | کاندید خوب برای روشهای بدون فلپ | بهدلیل احتمال ضربه، ترنس PRK یا PRK نسبت به لیزیک مزیت دارد. |
| خانم ۳۲ ساله، ساکن حاشیه مشهد، با کراتوکونوس خفیف | کاندید نامناسب برای ترنس PRK | عمل لیزری میتواند قوز قرنیه را بدتر کند؛ باید روشهای محافظتی بررسی شود. |
| آقای ۴۵ ساله با دیابت کنترلنشده و خشکی شدید چشم | کاندید پرخطر | تا کنترل قند و خشکی، انجام ترنس PRK یا سایر روشهای لیزری توصیه نمیشود. |
چه کسانی در مشهد برای ترنس PRK مناسب نیستند؟
تا اینجا از کاندیدهای مناسب صحبت کردیم؛ اما بخش مهمتر، شناخت کسانی است که نباید سراغ ترنس PRK بروند، حتی اگر در مشهد به مراکز متعدد عمل لیزری دسترسی داشته باشند. مهمترین گروههای نامناسب عبارتاند از:
- افراد با کراتوکونوس یا قرنیه مشکوک: هرگونه نشانه قوز قرنیه در نقشه قرنیه، زنگ خطر جدی است.
- قرنیه بسیار نازک: اگر پس از محاسبه، ضخامت باقیمانده قرنیه بعد از لیزر کم باشد، عمل ممنوع است.
- خشکی شدید چشم: خشکی مقاوم به درمان میتواند باعث ناراحتی شدید و تأخیر در ترمیم شود.
- دیابت کنترلنشده و بیماریهای خودایمنی فعال: این وضعیتها ترمیم قرنیه را مختل میکنند.
- بارداری و شیردهی: در این دوران عملهای انتخابی چشم معمولاً به تعویق میافتد.
- انتظارات کاملاً غیرواقعی: فردی که دید «فوقالعاده»، بدون هیچ احتمال نوسان یا عوارض گذرا میخواهد، کاندید مناسبی نیست.
مقایسه ترنس PRK با لیزیک و فمتولیزیک برای ساکنان مشهد
بسیاری از بیماران مشهدی هنگام مشاوره با دکتر سینا شیرزاد میپرسند: «بالاخره ترنس PRK برای من بهتر است یا لیزیک و فمتولیزیک؟». پاسخ برای هر فرد متفاوت است، اما بهطور کلی:
- اگر قرنیه شما ضخیم و نقشه کاملاً طبیعی باشد و سبک زندگیتان بدون ریسک ضربه باشد، لیزیک یا فمتولیزیک بهخاطر نقاهت کوتاهتر ممکن است گزینه راحتتری باشد.
- اگر قرنیه نسبتاً نازکتر دارید، یا در شغل و ورزش در معرض ضربه به چشم هستید، ترنس PRK یا PRK غالباً در مشهد ترجیح داده میشود.
- اگر نقشه قرنیه در مرز طبیعی و کراتوکونوس باشد، ممکن است هیچکدام از این عملها برای شما مناسب نباشد.
این انتخاب، بهجای کلیگویی، باید بر اساس دادههای واقعی چشم شما در کلینیک و با تفسیر یک جراح و متخصص چشم باتجربه انجام شود.
نقش نقشه و ضخامت قرنیه در تعیین کاندید مناسب ترنس PRK در مشهد
دو تست کلیدی در کلینیکهای چشمپزشکی مشهد، از جمله کلینیک نوید دیدگان، توپوگرافی/توماگرافی قرنیه و ضخامتسنجی هستند. این تستها مشخص میکنند:
- ضخامت قرنیه در مرکز و محیط آن چقدر است.
- شکل قرنیه منظم است یا نشانهای از قوز و اکتازی دارد.
- بعد از برداشتن اپیتلیوم و حجم لازم از بافت، چهقدر قرنیه سالم باقی میماند.
بدون این اطلاعات، اینکه صرفاً «نمره عینک چند است» برای تصمیمگیری در مورد ترنس PRK کافی نیست. به همین دلیل، قبل از هر تصمیمی در مشهد، انجام این تصویربرداریها نزد چشمپزشک و تفسیر آنها توسط جراح ضروری است.
مسیر ارزیابی تا عمل ترنس PRK نزد دکتر سینا شیرزاد در مشهد
اگر بخواهید بدانید آیا در عمل کاندید مناسب ترنس PRK هستید یا نه، در مسیر مراجعه به دکتر سینا شیرزاد معمولاً این مراحل طی میشود:
- نوبتگیری: از طریق نوبت اینترنتی یا تماس با کلینیک نوید دیدگان در مشهد، برای معاینه اولیه وقت میگیرید.
- شرح حال و معاینه کامل: سوابق بیماری، داروها، سابقه خانوادگی و معاینه دقیق چشمها ثبت میشود.
- تستهای پاراکلینیک: نقشه قرنیه، ضخامتسنجی، ارزیابی خشکی و سایر آزمونها انجام میشود.
- جمعبندی و انتخاب روش: با توجه به دادهها، مشخص میشود آیا ترنس PRK، PRK، فمتولیزیک یا هیچکدام مناسب است.
- توضیح ریسکها و انتظارات: مزایا، عوارض احتمالی و دوران نقاهت برای شما توضیح داده میشود.
این روند باعث میشود تصمیم نهایی برای عمل حذف عینک در مشهد، بر پایه شواهد و وضعیت واقعی چشم شما باشد، نه صرفاً بر اساس شنیدهها یا تبلیغات.
انتظارات واقعبینانه از نتیجه ترنس PRK
حتی اگر تمام معیارها برای کاندید مناسب بودن را داشته باشید، تا زمانی که انتظاراتتان واقعی نباشد ممکن است از نتیجه راضی نشوید. چند نکته مهم که بیماران مشهدی باید قبل از عمل بدانند:
- در چند روز اول بعد از ترنس PRK، سوزش، احساس جسم خارجی، اشکریزش و حساسیت به نور طبیعی است.
- دید در هفتههای اول ممکن است نوسان داشته باشد و چند هفته تا چند ماه طول بکشد تا به ثبات برسد.
- خشکی چشم پس از عمل شایع است و معمولاً با قطره و زمان، بهبود پیدا میکند.
- در سنین بالاتر، حتی بعد از عمل موفق، ممکن است برای مطالعه به عینک سبک نیاز داشته باشید.
دکتر سینا شیرزاد بهعنوان جراح و متخصص چشم در مشهد، در جلسه مشاوره، این نکات را صادقانه مطرح میکند تا تصمیم شما آگاهانه باشد و توقعاتتان با واقعیت پزشکی همراستا شود.
چه زمانی بهتر است فعلاً ترنس PRK انجام ندهیم؟
گاهی حتی اگر از نظر عددی و نقشه قرنیه در محدوده قابل قبول باشید، باز هم بهتر است عمل را به تعویق بیندازید. مثالها:
- اگر نمره چشم شما در یک سال اخیر همچنان در حال تغییر است.
- اگر دچار استرس شدید، مشکلات جدی در زندگی یا ناتوانی در رعایت دقیق مراقبتها هستید.
- اگر هنوز از لنز تماسی بهطور مداوم استفاده میکنید و قرنیه فرصت بازگشت به حالت طبیعی را نداشته است.
- اگر بهدنبال نتیجهای هستید که کوچکترین خشکی، هاله و نوسان دید را هم نپذیرید.
در این شرایط، یک مشاوره کامل و بهتعویق انداختن تصمیم، بهتر از شتابزدگی برای عمل است.
نکات خاص برای بیماران مشهد و شهرهای اطراف
برای ساکنان مشهد، دسترسی به ویزیتهای قبل و بعد از عمل راحتتر است؛ اما اگر از شهرستانهای اطراف برای عمل ترنس PRK نزد دکتر سینا شیرزاد به مشهد میآیید، بهتر است:
- حداقل یک روز قبل از معاینه یا عمل در مشهد حضور داشته باشید.
- برای ویزیتهای پیگیری چند روز پس از عمل برنامهریزی کنید.
- بدانید بخشی از سوالها و پیگیریهای ساده میتواند تلفنی پاسخ داده شود، اما ویزیت حضوری جایگزینناپذیر است.
به این ترتیب میتوانید با کمترین تعداد سفر و حداکثر نظارت تخصصی، از نتیجه عمل لیزری خود در مشهد بهرهمند شوید.
جمعبندی: چطور در مشهد از کاندید بودن برای ترنس PRK مطمئن شویم؟
ترنس PRK روشی ارزشمند برای عمل حذف عینک است که برای گروهی از بیماران – بهویژه کسانی با قرنیه نسبتاً نازک یا در معرض ضربه به چشم – میتواند نسبت به لیزیک و فمتولیزیک مناسبتر باشد. اما این روش برای همه ساکنان مشهد گزینه خوبی نیست و شناسایی کاندید نامناسب، بهاندازه انتخاب کاندید مناسب اهمیت دارد.
اگر در مشهد زندگی میکنید یا برای عمل لیزری قصد سفر به این شهر را دارید، میتوانید با رزرو نوبت نزد دکتر سینا شیرزاد، جراح و متخصص چشم و عضو انجمن چشمپزشکان آمریکا در کلینیک نوید دیدگان (مشهد، ملاصدرای ۹)، وضعیت قرنیه، نمره چشم و سلامت چشمی خود را دقیق ارزیابی کنید. در این معاینه مشخص میشود که آیا ترنس PRK برای شما ایمن و منطقی است، یا روش دیگری مانند فمتولیزیک، PRK یا حتی عدم انجام عمل، بهتر است.
برای هماهنگی نوبت و اطلاع از جزئیات معاینه و عمل، میتوانید از نوبتدهی اینترنتی سامانه پزشکم استفاده کنید و در صورت نیاز، با شماره 09155557721 برای سوالهای تکمیلی در ارتباط باشید. اگر سالهاست به عینک وابسته هستید و میخواهید در مشهد با تکیه بر دانش روز و تجربه جراحی، درباره آینده دید خود تصمیم بگیرید، یک ویزیت تخصصی میتواند نقطه شروع مسیر شما بهسوی دید شفافتر و زندگی روزمره بدون وابستگی دائمی به عینک باشد.
