عمل PRK یکی از روشهای رایج و ایمن برای حذف عینک و لنز تماسی است که بهخصوص برای افرادی با قرنیه نازک یا شرایط خاص سطح قرنیه، در سالهای اخیر دوباره بسیار پرطرفدار شده است. در مشهد، بهویژه در سال ۱۴۰۴، بسیاری از متقاضیان اصلاح دید بهدنبال روشی هستند که هم از نظر علمی بهروز باشد و هم توسط چشمپزشک باتجربه انجام شود تا دوران نقاهت و نتیجه نهایی قابل پیشبینیتری داشته باشند.
اگر قصد دارید در مشهد عمل PRK انجام دهید، میتوانید برای دریافت نوبت اینترنتی و مشاهده اطلاعات کامل از سوابق و زمانهای ویزیت، به پروفایل دکتر سینا شیرزاد در سامانه پزشکم مراجعه کنید.
دکتر سینا شیرزاد با شماره نظام پزشکی 135968 از چشمپزشکان فعال در حوزه جراحیهای لیزری و زیبایی چشم در مشهد است برای هماهنگی و طرح سوالات اولیه میتوانید با شماره 09155557721 تماس بگیرید.
در این مقاله، عمل PRK را بهصورت مرحلهبهمرحله، بههمراه مزایا، معایب، دوران نقاهت و نکاتی که باید در سال ۱۴۰۴ در مشهد به آن توجه کنید، بررسی میکنیم تا با دیدی آگاهانهتر برای مشاوره و تصمیمگیری اقدام کنید.
عمل PRK چیست و چه تفاوتی با لیزیک دارد؟
PRK مخفف Photorefractive Keratectomy است؛ در این عمل، لایه سطحی قرنیه (اپیتلیوم) برداشته میشود و سپس با لیزر اکسایمر، سطح قرنیه بهگونهای تراش داده میشود که نمره چشم اصلاح شود. اپیتلیوم پس از چند روز دوباره رشد میکند و سطح قرنیه را میپوشاند. به همین دلیل، PRK جزء روشهای سطحی اصلاح عیوب انکساری محسوب میشود.
در مقابل، در لیزیک و فمتولیزیک، ابتدا روی قرنیه یک فلپ نازک ایجاد میشود، لیزر در لایههای عمقیتر اعمال میشود و سپس فلپ روی قرنیه برگردانده میشود. این تفاوت در نحوه دسترسی به قرنیه، باعث ایجاد تفاوتهایی در درد بعد از عمل، سرعت بهبود دید و نوع کاندید مناسب میشود.
PRK برای چه کسانی بیشتر توصیه میشود؟
PRK بهطور کلی میتواند برای این گروه از بیماران گزینه مناسبی باشد:
- افرادی با قرنیه نسبتاً نازک که ایجاد فلپ لیزیک برای آنها ریسک بیشتری دارد.
- افرادی که در معاینات توپوگرافی قرنیه، الگوی مرزی دارند و پزشک ترجیح میدهد روش سطحیتر انتخاب شود.
- افرادی که فعالیتهای پرریسک از نظر ضربه به چشم (مثلاً برخی ورزشهای رزمی) دارند.
- کسانی که با توجه به ترکیب نمره چشم و ضخامت قرنیه، PRK برایشان از نظر ایمنی حاشیه بهتری ایجاد میکند.
اینکه شما در سال ۱۴۰۴ در مشهد کاندید PRK هستید یا روشهای دیگری مثل فمتولیزیک یا ترنس PRK، فقط بعد از معاینه کامل توسط چشمپزشک و بررسی ضخامت و شکل قرنیه مشخص میشود.
مراحل عمل PRK در مشهد نزد چشمپزشک
۱. معاینه و ارزیابی قبل از عمل
قبل از هر تصمیمی برای جراحی، یک معاینه کامل و چند تست تخصصی ضروری است. در ویزیت قبل از عمل نزد چشمپزشکی مانند دکتر سینا شیرزاد، معمولاً مراحل زیر انجام میشود:
- گرفتن شرح حال کامل (سن، شغل، بیماریهای عمومی، داروهای مصرفی، سابقه خانوادگی)
- اندازهگیری دقیق نمره چشم و بررسی ثبات آن در نسخههای قبلی
- معاینه کامل سطح و داخل چشم با اسلیتلمپ
- اندازهگیری فشار چشم
- انجام توپوگرافی و توماوگرافی قرنیه برای بررسی شکل و سلامت آن
- اندازهگیری ضخامت قرنیه (پاخیمتری)
- بررسی خشکی چشم و کیفیت اشک
پس از این ارزیابیها است که مشخص میشود آیا PRK برای شما مناسب است یا روشهای دیگری مانند فمتولیزیک یا ترنس PRK پیشنهاد میشود.
۲. آمادگیهای قبل از روز عمل PRK
معمولاً به بیمار توصیه میشود:
- چند روز تا چند هفته قبل از عمل، از لنز تماسی نرم یا سخت استفاده نکند (طبق دستور پزشک).
- اگر دارویی مصرف میکند، آن را بهطور کامل به پزشک اطلاع دهد.
- در روز عمل، آرایش چشم نداشته باشد و از اسپری مو یا عطرهای قوی نزدیک صورت استفاده نکند.
- بهتر است همراه داشته باشد تا پس از عمل او را همراهی کند.
۳. روز عمل PRK چگونه میگذرد؟
عمل PRK بهطور معمول سرپایی انجام میشود و هر چشم چند دقیقه بیشتر طول نمیکشد، اما با آمادهسازیها و استراحت قبل و بعد از عمل، حضور شما در کلینیک کمی طولانیتر خواهد بود. روند کلی به این شکل است:
- چک کردن مجدد پرونده و نتایج آزمایشها و تستها
- چکانده شدن قطرههای بیحسی موضعی در چشم
- قرار گرفتن روی تخت دستگاه لیزر و ثابت نگهداشتن سر
- برداشتن لایه سطحی قرنیه (اپیتلیوم) توسط روشهای مختلف (الکل، ابزار یا خود لیزر در ترنس PRK)
- تاباندن لیزر اکسایمر بر اساس نقشه قرنیه و نمره چشم
- شستوشوی سطح قرنیه و قرار دادن لنز پانسمان نرم روی آن
در طول عمل، بهدلیل بیحسی، درد احساس نمیشود؛ اما ممکن است فشار خفیف یا تغییر نور را ببینید.
۴. بلافاصله بعد از عمل
بلافاصله بعد از عمل، دید شما تار است و ممکن است کمی سوزش و اشکریزش داشته باشید. پزشک معمولاً قطرهها و داروهای لازم را برای چند روز اول برایتان نسخه میکند و نحوه استفاده از آنها را توضیح میدهد. لنز پانسمان در چشم باقی میماند تا سطح قرنیه در روزهای بعد ترمیم شود.
مزایای عمل PRK در سال ۱۴۰۴
با پیشرفت دستگاههای لیزر و پروتکلهای جدید درمانی، مزایای PRK در سالهای اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. برخی از مهمترین مزایا عبارتاند از:
- عدم ایجاد فلپ قرنیه؛ در نتیجه حذف ریسکهای مربوط به فلپ مانند جابهجایی یا چینخوردگی آن.
- مناسب بودن برای قرنیههای نازکتر در مقایسه با برخی موارد لیزیک و فمتولیزیک.
- امکان استفاده از پروفایلهای درمانی پیشرفته مانند درمانهای موجفرانت (Wavefront-Guided) یا توپوگرافیگاید (Topography-Guided) در سال ۱۴۰۴.
- نتایج نهایی از نظر وضوح دید در بسیاری از بیماران قابلمقایسه با لیزیک و فمتولیزیک است.
- ساختار قرنیه در برخی بیماران بعد از PRK از نظر بیومکانیکی پایدارتر باقی میماند.
- مناسب بودن برای برخی مشاغل یا ورزشهایی که در آنها احتمال ضربه به چشم بالاست.
معایب و محدودیتهای عمل PRK
در کنار مزایا، PRK معایبی هم دارد که قبل از تصمیم باید بهخوبی از آنها آگاه باشید:
- درد و سوزش بیشتر در چند روز اول نسبت به لیزیک و فمتولیزیک.
- تاری دید طولانیتر در هفتههای اول و بازگشت کندتر به کار و رانندگی.
- احتمال بروز هاله و خیرگی بهخصوص در شب در دوره نقاهت.
- نیاز به استفاده طولانیتر از قطرههای چشمی طبق نسخه پزشک.
- در برخی موارد، احتمال هیز (Haze) یا کدورت خفیف سطح قرنیه که معمولاً با درمان قابل کنترل است.
مقایسه PRK با لیزیک، فمتولیزیک و ترنس PRK
برای بسیاری از بیماران در مشهد، سوال اصلی این است که «کدام روش برای من بهتر است؟ PRK، لیزیک، فمتولیزیک یا ترنس PRK؟». جدول زیر یک مقایسه کلی بین این روشها ارائه میدهد تا دید بهتری نسبت به تفاوتها داشته باشید:
| روش | نوع دسترسی به قرنیه | درد روزهای اول | سرعت بهبود دید | مناسب برای |
| PRK | برداشتن اپیتلیوم سطحی | متوسط تا بیشتر | کندتر (چند هفته) | قرنیههای نازکتر، برخی الگوهای خاص توپوگرافی |
| ترنس PRK | برداشت اپیتلیوم با خود لیزر | مشابه PRK، گاهی راحتتر | مشابه PRK | بیماران حساستر به تماس ابزار با چشم |
| لیزیک | ایجاد فلپ با ابزار مکانیکی | کم | سریع (چند روز) | قرنیه با ضخامت و شکل مناسب |
| فمتولیزیک | ایجاد فلپ با لیزر فمتوثانیه | کم | سریع (چند روز) | بیماران نیازمند دقت بالاتر در ایجاد فلپ |
تأکید مهم این است که انتخاب روش مناسب باید فردمحور و بر اساس قرنیه و نمره چشم شما انجام شود، نه صرفاً بر اساس نام روش.
برنامه زمانی بهبود بعد از عمل PRK در سال ۱۴۰۴
شناخت یک جدول زمانی تقریبی از دوران نقاهت، کمک میکند توقعات واقعبینانهتری از روند بهبود داشته باشید:
| بازه زمانی بعد از عمل | وضعیت معمول دید | احساسات شایع | توصیه کلی |
| روز ۱ تا ۳ | تاری قابلتوجه | درد، سوزش، اشکریزش، حساسیت به نور | استراحت در محیط نیمهتاریک، استفاده دقیق از قطرهها و مسکنها |
| روز ۴ تا ۷ | بهبود تدریجی، هنوز تار | کاهش درد، خشکی و احساس جسم خارجی | مراجعه برای برداشتن لنز پانسمان، ادامه قطرهها |
| هفته ۲ تا ۴ | دید کاربردیتر اما نوساندار | خشکی خفیف، هاله در شب | بازگشت تدریجی به کار (طبق نظر پزشک)، استفاده مداوم از اشک مصنوعی |
| ماه ۲ تا ۳ | دید نزدیک به وضعیت نهایی | بهبود هاله و خیرگی | ویزیتهای کنترلی دورهای، کاهش تدریجی برخی قطرهها |
| بعد از ۳ ماه | تثبیت دید در بسیاری از بیماران | معمولاً بدون علامت آزاردهنده | پیگیریهای دورهای طبق برنامه چشمپزشک |
این جدول، وضعیت تقریبی را نشان میدهد و ممکن است روند هر فرد کمی متفاوت باشد؛ به همین دلیل پیگیری منظم بعد از عمل اهمیت زیادی دارد.
عوامل مؤثر بر هزینه عمل PRK در مشهد
هزینه عمل PRK در سال ۱۴۰۴ میتواند بسته به عوامل مختلفی در مشهد متفاوت باشد. مهمترین عوامل عبارتاند از:
- نوع دستگاه لیزر و تکنولوژی مورد استفاده (استاندارد، موجفرانتگاید، توپوگرافیگاید و…)
- تجربه و مهارت جراح در انجام PRK و مدیریت عوارض احتمالی
- موقعیت و امکانات کلینیک از نظر تجهیزات تشخیصی و اتاق عمل
- نوع خدمات قبل و بعد از عمل (تستهای تکمیلی، ویزیتهای پیگیری، نوع لنز پانسمان و…)
- نوع بیمه و میزان پوشش احتمالی آن (اگر وجود داشته باشد)
برای برآورد دقیق هزینه، باید پس از معاینه و تعیین نوع درمان، هزینهها بهصورت شفاف از سوی کلینیک به شما اعلام شود.
ریسکها و عوارض احتمالی بعد از PRK
هیچ عمل جراحی بدون ریسک نیست؛ هرچند با انتخاب پزشک باتجربه و رعایت دقیق توصیهها، احتمال این عوارض کاهش مییابد. برخی عوارض احتمالی PRK عبارتاند از:
- خشکی چشم که معمولاً با اشک مصنوعی و درمانهای تکمیلی قابل کنترل است.
- هاله و خیرگی بهخصوص در شب، که در بسیاری از موارد با گذشت زمان کمتر میشود.
- هیز (کدورت خفیف سطح قرنیه) که در صورت بروز، با قطرهها یا درمانهای خاص مدیریت میشود.
- عفونت یا التهاب که با پیگیری منظم و استفاده صحیح از قطرهها احتمال آن کاهش مییابد.
- باقیماندن مقدار کمی نمره یا نیاز به عینک خفیف در برخی شرایط نوری خاص.
در ویزیت مشاوره، چشمپزشک باید این ریسکها را با شما مرور کند تا با آگاهی کامل تصمیم بگیرید.
نقش انتخاب پزشک و کلینیک در نتیجه نهایی PRK
در عمل PRK، استفاده از دستگاه مدرن مهم است، اما مهمتر از آن، برنامهریزی و اجرای صحیح عمل و مدیریت دوران نقاهت است. چشمپزشکی که:
- تجربه کافی در جراحیهای لیزری مانند PRK، لیزیک، فمتولیزیک و ترنس PRK داشته باشد،
- بر اساس توپوگرافی و ضخامت قرنیه، روش را شخصیسازی کند،
- در توضیح مزایا، معایب و انتظارات واقعبینانه صادق باشد،
- در دوران نقاهت پاسخگو و همراه بیمار باشد،
میتواند شانس رسیدن به دید پایدار و تجربه رضایتبخش را برای بیمار افزایش دهد. دکتر سینا شیرزاد با فعالیت در حوزههای PRK، ترنس PRK، لیزیک، فمتولیزیک، کاتاراکت و بلفاروپلاستی و حضور در کلینیک نوید دیدگان، مشهد، ملاصدرای ۹ از گزینههای شناختهشده برای متقاضیان این نوع جراحیها در مشهد است.
سوالاتی که قبل از عمل PRK در مشهد بهتر است از پزشک بپرسید
برای تصمیمگیری آگاهانه، میتوانید موارد زیر را در جلسه مشاوره مطرح کنید:
- آیا قرنیه و نمره چشم من برای PRK مناسب است یا روش دیگری پیشنهاد میکنید؟
- در صورت انجام PRK، نتیجه احتمالی دید من در بهترین حالت چقدر خواهد بود؟
- دوران نقاهت من با توجه به شغل و سبک زندگی، تقریباً چقدر طول میکشد؟
- چه عوارضی در مورد من بیشتر محتمل است و چه برنامهای برای پیشگیری از آنها دارید؟
- برنامه ویزیتهای کنترل بعد از عمل چگونه است و در صورت نگرانی یا سوال، چطور با شما در تماس باشم؟
جمعبندی و کال تو اکشن حرفهای برای متقاضیان PRK در مشهد
عمل PRK در سال ۱۴۰۴ همچنان یکی از روشهای استاندارد و معتبر برای حذف عینک محسوب میشود؛ روشی که اگر بهدرستی برای فرد مناسب انتخاب و اجرا شود، میتواند دید پایدار و باکیفیتی به بیمار بدهد. تفاوت اصلی PRK با لیزیک و فمتولیزیک در نحوه دسترسی به قرنیه، شدت درد روزهای اول و سرعت برگشت دید است و انتخاب بین این روشها باید بر اساس معاینات تخصصی انجام شود، نه بر اساس تبلیغات.
با استفاده از دریافت نوبت اینترنتی از طریق سامانه پزشکم و یا تماس با شماره 09155557721 میتوانید نوبت مشاوره خود را رزرو کنید و با خیالی آسودهتر درباره آینده بیناییتان تصمیم بگیرید.