وقتی برای عمل حذف عینک به روشهای لیزری مثل ترنس-PRK فکر میکنیم، یکی از مهمترین نگرانیهای بیماران «کدورت قرنیه» یا همان haze است؛ حالتی که میتواند باعث تاری دید، کاهش شفافیت و نارضایتی از نتیجه عمل شود. در عملهای سطحی مثل PRK و ترنس-PRK، بهدلیل دستکاری لایههای سطحی قرنیه، احتمال بروز کدورت نسبت به عملهای فلپدار مثل لیزیک کمی بیشتر است؛ اما اگر کاندید مناسب انتخاب شود و مراقبتها درست انجام شود، این ریسک قابلمدیریت و در بسیاری موارد قابلپیشگیری است.
بسیاری از مراجعان در مشهد قبل از عمل از چشمپزشک خود میپرسند: «آیا بعد از ترنس-PRK چشمم لک میآورد؟»، «کدورت قرنیه دائمی است؟»، «چه کارهایی میتوانم انجام بدهم که ریسک haze کمتر شود؟» و «اگر این مشکل پیش بیاید، راه درمانی دارد؟». اگر شما هم برای عمل ترنس-PRK در مشهد برنامهریزی میکنید و نام دکتر سینا شیرزاد را شنیدهاید، احتمالاً این دغدغهها برایتان آشناست.
در این مقاله، بهصورت تخصصی اما قابلفهم، به خطر کدورت قرنیه بعد از ترنس-PRK، عوامل مؤثر بر آن، مراحل بروز، روشهای پیشگیری و راهکارهای درمانی میپردازیم. تمرکز اصلی روی تجربه بیماران در مشهد و کار بالینی جراحان و متخصصان چشم است؛ از جمله دکتر سینا شیرزاد، جراح و متخصص چشم و عضو انجمن چشمپزشکان آمریکا که در مشهد و در کلینیک نوید دیدگان (ملاصدرای ۹) در حوزه عملهای لیزری از جمله PRK، ترنس-PRK، لیزیک و فمتولیزیک فعالیت میکند.
کدورت قرنیه (Haze) بعد از ترنس-PRK چیست؟
کدورت قرنیه یا haze یک نوع «مه» یا کدرشدگی در لایههای سطحی قرنیه است که بعد از عملهای سطحی مانند PRK و ترنس-PRK ممکن است ایجاد شود. در حالت طبیعی، قرنیه شفاف است و نور بدون انحراف اضافی از آن عبور میکند؛ اما وقتی بعد از عمل، واکنش ترمیمی قرنیه کمی بیشفعال شود، میتواند باعث رسوب بافتی و سلولی در لایههای سطحی و در نتیجه کمرنگ شدن شفافیت قرنیه شود.
این کدورت معمولاً بهشکل تاری خفیف تا متوسط دید، کاهش کنتراست (کمرنگ شدن مرزها و خطوط)، دید مهآلود و گاهی حساسیت بیشتر به نور خودش را نشان میدهد. در بسیاری از موارد، haze خفیف است و بیمار حتی متوجه آن نمیشود؛ اما اگر شدید باشد یا روی محور دید قرار بگیرد، میتواند نتیجه عمل ترنس-PRK را تحتتأثیر قرار دهد.
نکته مهم این است که کدورت قرنیه یک عارضه ناگهانی و بدون پیشزمینه نیست؛ بلکه حاصل مجموعهای از عوامل است: ویژگیهای خود قرنیه، شدت لیزر، روند التهابی، میزان محافظت از نور UV، مصرف یا عدم مصرف قطرهها و… پس بخش زیادی از بحث «خطر haze» به این برمیگردد که چقدر کار را اصولی و طبق پروتکلهای علمی انجام دهیم.
چرا بحث کدورت قرنیه در ترنس-PRK جدیتر است؟
در روش ترنس-PRK، مثل PRK کلاسیک، لایه سطحی قرنیه (اپیتلیوم) برداشته و سپس لیزر روی لایههای زیرین تابانده میشود تا نمره چشم اصلاح شود. تفاوت در این است که در ترنس-PRK، برداشت اپیتلیوم و تراش قرنیه بهطور کامل با لیزر انجام میشود و نیازی به برداشتن دستی اپیتلیوم نیست. این موضوع مزیتهایی مثل یکنواختی بیشتر سطح دارد؛ اما همچنان اصل ماجرا یک «عمل سطحی» است.
در عملهای سطحی، چون لایههای بالایی قرنیه بیشتر درگیر ترمیم میشوند، واکنش التهابی سطحی قویتری نسبت به لیزیک و فمتولیزیک ایجاد میشود؛ در نتیجه، اگر این التهاب درست مدیریت نشود، میتواند منجر به فعال شدن بیش از حد سلولهای خاص (کراتوسیتها) و ساختهشدن بافت کدر در لایههای سطحی شود. این همان چیزی است که بهعنوان haze میشناسیم.
در مشهد، جراحان باتجربه معمولاً برای بیمارانی که قرنیه نازک یا سبک زندگی پرریسک از نظر ضربه دارند، ترنس-PRK را بهعنوان گزینه ایمنتر از لیزیک مطرح میکنند؛ اما همیشه همزمان درباره احتمال کدورت قرنیه و ضرورت رعایت مراقبتها هشدار میدهند. تصمیم نهایی برای انتخاب روش، بعد از بررسی دقیق نقشه قرنیه، ضخامت آن و شرایط عمومی بیمار گرفته میشود؛ کاری که دکتر سینا شیرزاد چشم پزشک مشهد در کلینیک نوید دیدگان برای هر بیمار بهصورت فردی انجام میدهد.
مقایسه خطر کدورت قرنیه در روشهای مختلف حذف عینک
برای درک بهتر جایگاه ترنس-PRK از نظر ریسک haze، خوب است نگاهی مقایسهای به عملهای رایج حذف عینک داشته باشیم:
| روش عمل | نوع عمل | ریسک نسبی کدورت قرنیه | نکات مهم |
| PRK کلاسیک | سطحی، برداشت دستی اپیتلیوم | نسبتاً بیشتر | ریسک haze بهخصوص در نمرههای بالا و قرنیههای نازک بیشتر است؛ مدیریت دارویی اهمیت زیادی دارد. |
| ترنس-PRK | سطحی، اپیتلیوم و استرومای سطحی با لیزر | متوسط | خطر haze همچنان وجود دارد، اما یکنواختی سطح و استفاده از داروهای پیشگیرانه میتواند آن را کاهش دهد. |
| لیزیک / فمتولیزیک | فلپدار، لیزر در لایه عمیقتر | کمتر | چون لایه سطحی کمتر درگیر است، احتمال haze قابلتوجه کمتر از عملهای سطحی است. |
| روشهای داخل چشمی (لنز داخل چشمی) | بدون تراش قرنیه | بسیار کم | کدورت قرنیه در این روشها معمولاً مطرح نیست؛ اما عوارض خاص خود را دارند. |
این جدول نشان میدهد که ترنس-PRK از نظر ریسک haze، در میانه طیف قرار میگیرد: بیشتر از لیزیک، کمتر یا مشابه PRK کلاسیک؛ و اینکه این ریسک چگونه مدیریت شود، به دو عامل کلیدی بستگی دارد: طراحی درست عمل توسط چشمپزشک و همکاری بیمار در مراقبتهای بعد از عمل.
چه عواملی خطر کدورت قرنیه بعد از ترنس-PRK را بیشتر میکنند؟
همه کسانی که ترنس-PRK انجام میدهند به یک اندازه در معرض haze نیستند. برخی ویژگیها و شرایط، ریسک را بالاتر میبرد. برای برنامهریزی دقیق عمل در مشهد، شناخت این عوامل بسیار مهم است.
۱. نمره بالای نزدیکبینی یا آستیگماتیسم
هرچه نمره نزدیکبینی یا آستیگماتیسم بیشتر باشد، بافت بیشتری از قرنیه باید تراش داده شود؛ یعنی عمق لیزر بیشتر است. این موضوع میتواند واکنش التهابی و ترمیمی قرنیه را تقویت کند و در نتیجه احتمال کدورت را بالا ببرد. به همین دلیل، در نمرههای بسیار بالا، گاهی جراح ترجیح میدهد روش دیگری مانند لنز داخل چشمی را برای بیمار مطرح کند یا پروتکلهای پیشگیری را قویتر در نظر بگیرد.
۲. قرنیه نازک یا با نقشه مشکوک
قرنیهای که از ابتدا نازک است یا نقشه آن نشانههایی از نامنظمی و خطر اکتازی دارد، برای هر نوع لیزر سطحی حساستر است. در این موارد، هم عمق لیزر محدودتر میشود، هم واکنش ترمیمی میتواند شدیدتر باشد. در مشهد، استفاده از دستگاههای پیشرفته مانند پنتاکم برای بررسی دقیق ضخامت و فرم قرنیه قبل از عمل، بخش مهمی از فرآیند تصمیمگیری نزد جراحانی مانند دکتر سینا شیرزاد است.
۳. نور UV و آفتاب شدید
قرار گرفتن در معرض نور شدید خورشید بدون عینک محافظ، بهخصوص در هفتهها و ماههای اول بعد از عمل، یکی از عوامل تشدیدکننده haze است. نور UV میتواند واکنش التهابی و فیبروتیک سطح قرنیه را تقویت کند. در شهری مثل مشهد که در بسیاری از ماههای سال آفتاب تند و هوا خشک است، اهمیت استفاده از عینک آفتابی بعد از ترنس-PRK دوچندان میشود.
۴. مصرف ناکافی یا نامنظم قطرهها
قطرههای ضدالتهاب و گاهی داروهایی مانند میتومایسین C (که در اتاق عمل بهصورت کنترلشده استفاده میشوند)، نقش مهمی در پیشگیری از کدورت قرنیه دارند. اگر بیمار داروها را نامنظم مصرف کند، زودتر از موعد قطع کند، یا خودسرانه دارویی را حذف یا جایگزین کند، تعادل ظریف بین ترمیم و التهاب بههم میخورد و احتمال haze بیشتر میشود.
۵. خشکی شدید یا درماننشده چشم
خشکی چشم هم قبل و هم بعد از عمل، میتواند باعث آسیب سطحی مکرر، التهاب بیشتر و تحریک قرنیه شود و زمینه را برای کدورت فراهم کند. در بیماران با خشکی شدید، جراح معمولاً قبل از عمل، دورهای درمان میکند تا سطح چشم به شرایط مناسبتری برسد.
۶. بیماریهای عمومی و سیگار
دیابت کنترلنشده، بیماریهای خودایمنی فعال و سیگار، همگی میتوانند روند ترمیم را مختل و التهاب را تشدید کنند؛ در نتیجه ریسک کدورت قرنیه بعد از ترنس-PRK افزایش مییابد. در مشاوره قبل از عمل، اطلاعرسانی صادقانه درباره این موارد به چشمپزشک، برای برنامهریزی درست ضروری است.
خلاصه عوامل خطر: چه چیزهایی دست ماست و چه چیزهایی نه؟
| نوع عامل | نمونهها | امکان کنترل |
| غیرقابلتغییر | ضخامت ذاتی قرنیه، شکل قرنیه، ژنتیک، نمره اولیه چشم | قابل تغییر نیستند، اما در تصمیمگیری برای انجام یا عدم انجام ترنس-PRK و انتخاب روش جایگزین لحاظ میشوند. |
| قابلتغییر پزشکی | خشکی چشم، کنترل دیابت، تنظیم داروهای عمومی | با درمان مناسب قبل از عمل و تنظیم داروها توسط پزشک قابلمدیریت هستند. |
| قابلتغییر توسط بیمار | مصرف منظم قطرهها، محافظت در برابر نور UV، عدم سیگار، رعایت مراقبتها | بخش مهمی از پیشگیری از haze به همکاری و پایبندی بیمار به توصیههای بعد از عمل بستگی دارد. |
کدورت قرنیه چگونه خود را نشان میدهد؟ علائم و درجات
کدورت قرنیه معمولاً بهتدریج و در هفتهها و ماههای بعد از ترنس-PRK ظاهر میشود، نه در همان روزهای اول. در ابتدا ممکن است بیمار فقط از کاهش شفافیت یا دید مهآلود شکایت کند، بدون اینکه در معاینه چیزی واضح دیده شود. با گذشت زمان، اگر روند ادامه پیدا کند، چشمپزشک در معاینه با اسلیتلامپ، میتواند «مهگرفتگی» خفیف تا واضحی را در لایههای سطحی قرنیه ببیند.
از نظر بالینی، درجات مختلفی برای haze تعریف میشود (از صفر تا چهار) که بر اساس شدت کدورت و تأثیر آن بر محور بینایی تقسیمبندی میشوند؛ اما آنچه برای بیمار مهم است، این است که بداند:
- هر تاری دیدی بعد از ترنس-PRK لزوماً کدورت قرنیه نیست؛ بخش زیادی از تاری در ماههای اول طبیعی و مربوط به روند ترمیم است.
- کدورتهای خفیف اغلب با درمان مناسب و گذر زمان، بهتدریج کم یا حتی ناپدید میشوند.
- کدورتهای شدید و پایدار ممکن است نیاز به درمان دارویی طولانیمدت یا حتی مداخلات لیزری ثانویه داشته باشند.
چگونه چشمپزشک کدورت قرنیه را بعد از ترنس-PRK تشخیص میدهد؟
در ویزیتهای پیگیری بعد از ترنس-PRK در مشهد، چشمپزشک با استفاده از اسلیتلامپ، ضخامتسنجی قرنیه و در برخی موارد، تصویربرداریهای تخصصی، وضعیت شفافیت قرنیه را بررسی میکند. اگر haze وجود داشته باشد، ممکن است موارد زیر در معاینه دیده شود:
- مهگرفتگی خفیف تا متوسط در لایههای سطحی قرنیه، خصوصاً در ناحیه عملشده.
- تغییرات در بازتاب نور از سطح قرنیه.
- در صورت شدید بودن، کاهش دید در تست بینایی (مثلاً ۱–۲ خط کاهش نسبت به بهترین دید پس از عمل).
گاهی اوقات برای پیگیری روند بهبود یا تشدید haze، از عکسبرداریهای سریالی و ثبت میزان کدورت استفاده میشود تا بتوان نتیجه درمان را بهصورت عینی ارزیابی کرد. این کار بهویژه در مطبها و کلینیکهای مجهز چشمپزشکی در مشهد امکانپذیر است.
چگونه میتوان خطر کدورت قرنیه بعد از ترنس-PRK را کاهش داد؟
خبر خوب این است که بخش مهمی از ریسک haze قابلکاهش است؛ به شرطی که هم چشمپزشک و هم بیمار، نقش خود را جدی بگیرند. میتوان پیشگیری را در سه سطح خلاصه کرد: قبل از عمل، حین عمل و بعد از عمل.
۱. انتخاب درست کاندید قبل از عمل
اولین خط دفاعی علیه haze، انتخاب فرد مناسب برای ترنس-PRK است. اگر قرنیه بیش از حد نازک، نقشه مشکوک یا نمره بسیار بالا داشته باشد، ممکن است جراح تصمیم بگیرد اصلاً این روش را انجام ندهد و روش دیگری را پیشنهاد کند. در مشهد، دکتر سینا شیرزاد با توجه به نقشه قرنیه، ضخامتسنجی، نمره و شرایط بیمار، درباره مناسب بودن یا نبودن ترنس-PRK بهصورت شفاف با بیمار صحبت میکند.
۲. تکنیک صحیح و استفاده از داروهای پیشگیرانه حین عمل
در اتاق عمل، استفاده صحیح از پروتکلهایی مانند بهکارگیری کنترلشده میتومایسین C (در صورت صلاحدید پزشک) و طراحی مناسب پروفایل لیزر، میتواند واکنش فیبروتیک و کدورت را کم کند. این بخش کاملاً در حیطه مسئولیت جراح است و انتخاب چشمپزشک باتجربه، نقش کلیدی دارد.
۳. مراقبتهای دقیق بعد از عمل
بخش سوم، جایی است که بیمار بیشترین نقش را دارد:
- مصرف منظم و بهموقع قطرههای تجویز شده (آنتیبیوتیک، ضدالتهاب، اشک مصنوعی و در برخی موارد سایر داروها).
- استفاده از عینک آفتابی مناسب در فضای بیرون، بهویژه در آفتاب مشهد، برای محافظت در برابر UV.
- پرهیز از مالیدن چشم، قرار گرفتن در معرض دود و گردوغبار، استخر، سونا و محیطهای آلوده تا زمانی که چشمپزشک اجازه بدهد.
- حضور بهموقع در ویزیتهای پیگیری برای تشخیص زودهنگام هرگونه کدورت یا التهاب غیرطبیعی.
زمان و شدت خطر کدورت قرنیه بعد از ترنس-PRK
کدورت قرنیه معمولاً بلافاصله بعد از عمل دیده نمیشود؛ بلکه در هفتهها و ماههای بعد ممکن است ظاهر شود. بهطور کلی میتوان گفت:
| بازه زمانی بعد از عمل | وضعیت معمول haze | اقدامات کلیدی |
| ماه اول | تغییرات اولیه؛ اغلب haze واضح دیده نمیشود یا خفیف است. | مصرف منظم داروها، محافظت شدید در برابر UV، حضور در ویزیتهای اولیه. |
| ماه دوم تا سوم | اگر قرار باشد haze ظاهر شود، معمولاً در این بازه بیشترین وضوح را پیدا میکند. | ادامه درمان ضدالتهابی، بررسی دقیق در ویزیتهای پیگیری، تنظیم درمان در صورت نیاز. |
| ماه چهارم تا ششم | در بسیاری از casos، haze خفیف بهتدریج کاهش مییابد؛ موارد پایدار نیاز به ارزیابی بیشتر دارند. | بررسی ثابت بودن یا کاهش haze، تصمیم درباره ادامه یا تغییر درمان. |
اگر کدورت قرنیه بعد از ترنس-PRK ایجاد شد، چه درمانهایی وجود دارد؟
با وجود همه اقدامات پیشگیرانه، در درصدی از بیماران ممکن است haze ظاهر شود. خوشبختانه در بیشتر موارد، این کدورت خفیف است و با درمان مناسب قابلمدیریت یا حتی برگشتپذیر است.
۱. درمان دارویی (قطرهها)
اولین خط درمان، استفاده از قطرههای ضدالتهابی (معمولاً استروئیدی یا معادلهای جدیدتر طبق نظر پزشک) و اشک مصنوعی است. این قطرهها میتوانند التهاب را کنترل کنند، روند فیبروز را کاهش دهند و به تدریج شفافیت قرنیه را بهتر کنند. مصرف این داروها باید زیر نظر جراح و با پایش فشار داخل چشم انجام شود.
۲. اصلاح خشکی چشم و سطح قرنیه
اگر خشکی چشم عامل تشدید haze باشد، درمان آن با اشک مصنوعی، ژلها و در صورت لزوم، اقدامات تکمیلی (مثلاً بستن موقت مجرای اشکی) میتواند کمککننده باشد. سطح سنگین و خشک، مثل زمینی است که در آن التهاب بیشتر میماند.
۳. لیزر سطحی ثانویه (PTK) در موارد انتخابشده
در موارد محدود که کدورت قرنیه شدید، پایدار و ناتوانکننده باشد، ممکن است جراح تصمیم بگیرد با استفاده از لیزر سطحی خاص (PTK) بخشی از کدورت را بتراشد و مجدداً از داروهای پیشگیرانه مانند میتومایسین C استفاده کند. این تصمیم فقط بعد از بررسی دقیق ضخامت قرنیه و مزایا و معایب احتمالی گرفته میشود.
نقش معاینات منظم نزد دکتر سینا شیرزاد در کنترل haze
یکی از مهمترین نکاتی که بیماران باید بدانند، اهمیت ویزیتهای منظم بعد از عمل است. در مشهد، بسیاری از بیماران بعد از ترنس-PRK نزد دکتر سینا شیرزاد در کلینیک نوید دیدگان، بر اساس یک برنامه مشخص (مثلاً روز بعد از عمل، پایان هفته اول، پایان ماه اول، ماه سوم و ششم) ویزیت میشوند.
در هر یک از این ویزیتها:
- وضوح دید شما و میزان نمره باقیمانده اندازهگیری میشود.
- سطح قرنیه از نظر التهاب، خشکی و شروع احتمالی haze بررسی میشود.
- بر اساس یافتهها، برنامه دارویی شما (مثلاً کم و زیاد کردن قطره استروئیدی) تنظیم میشود.
- سؤالات و نگرانیهای شما درباره علائم، از جمله تاری دید، هاله و خشکی، بهطور دقیق پاسخ داده میشود.
این پیگیری منظم، مثل یک «سیستم هشدار زودهنگام» عمل میکند تا اگر نشانهای از کدورت غیرطبیعی دیده شد، قبل از آنکه شدید و پایدار شود، اقدام لازم انجام شود.
چه کارهایی را بعد از ترنس-PRK نباید انجام بدهیم؟
در کنار توصیهها، دانستن «نبایدها» هم بسیار مهم است. برای کاهش خطر haze و سایر عوارض، بعد از ترنس-PRK از این موارد باید خودداری کنید:
- قطع خودسرانه قطرهها یا تغییر دوز بدون هماهنگی با چشمپزشک.
- قرار گرفتن طولانیمدت زیر آفتاب مشهد بدون عینک آفتابی مناسب.
- رفتن زودهنگام به استخر، سونا یا جکوزی؛ تا زمانی که پزشک اجازه نداده.
- مالیدن چشم حتی اگر خارش یا سوزش داشته باشید.
- قرار گرفتن در معرض دود سیگار، گردوغبار شدید یا مواد محرک شیمیایی.
گاهی رعایت نکردن همین نکات ساده میتواند نتیجه یک عمل علمی و پرهزینه را تحتتأثیر قرار دهد؛ بنابراین جدی گرفتن این «نبایدها» به اندازه خود عمل مهم است.
برنامه پیگیری پیشنهادی تا شش ماه بعد از ترنس-PRK
هر چشمپزشک ممکن است بسته به شرایط بالینی، پروتکل اندکی متفاوت داشته باشد؛ اما در بسیاری از موارد، یک برنامه کلی پیگیری برای بیماران ترنس-PRK در مشهد بهصورت زیر است:
- روز اول بعد از عمل: بررسی وضعیت اپیتلیوم، لنز پانسمانی، درد و فشار چشم.
- پایان هفته اول: بررسی ترمیم سطح قرنیه، احتمال برداشتن لنز پانسمانی، تنظیم قطرهها.
- پایان ماه اول: اندازهگیری دید، ارزیابی علائم خشکی، بررسی اولیه برای haze.
- ماه سوم: ارزیابی تثبیت نسبی دید، بررسی هرگونه کدورت، تصمیم درباره ادامه یا کاهش داروها.
- ماه ششم: ارزیابی نتیجه نهایی تقریبی از نظر دید و شفافیت قرنیه، جمعبندی روند عمل.
با این برنامه، هم بیمار در مشهد میداند هر چند وقت یک بار باید به کلینیک مراجعه کند، هم پزشک میتواند روند ترمیم و احتمال haze را مرحلهبهمرحله زیر نظر داشته باشد.
جمعبندی: چطور در مشهد ریسک haze بعد از ترنس-PRK را به حداقل برسانیم؟
کدورت قرنیه (haze) بعد از ترنس-PRK، یک عارضه احتمالی اما قابلمدیریت است. اینکه این ریسک برای شما چقدر جدی باشد، به انتخاب درست روش، وضعیت قرنیه، طراحی دقیق عمل و از همه مهمتر، همکاری شما در مراقبتهای بعد از عمل بستگی دارد. اگر در مشهد به فکر عمل حذف عینک هستید، بهتر است قبل از هر چیز با یک جراح و متخصص چشم باتجربه درباره شرایط قرنیه، نمره چشم و سبک زندگی خود صحبت کنید.
دکتر سینا شیرزاد، جراح و متخصص چشم، عضو انجمن چشمپزشکان آمریکا و از چشمپزشکان فعال در حوزه عملهای لیزری (PRK، ترنس-PRK، لیزیک، فمتولیزیک) و جراحی کاتاراکت و بلفاروپلاستی، در مشهد و در کلینیک نوید دیدگان (ملاصدرای ۹) آماده است تا با انجام معاینه کامل، نقشه و ضخامت قرنیه، وضعیت اشک و سایر عوامل خطر، به شما بگوید چه روشی برای شما ایمنتر و منطقیتر است و ریسک haze در مورد شما چقدر است.
شما میتوانید با استفاده از سامانه نوبتدهی اینترنتی پزشکم، نوبت اینترنتی دکتر سینا شیرزاد چشم پزشک مشهد را در زمان مناسب خود رزرو کنید و در صورت نیاز، برای هماهنگی بیشتر و طرح سوالات اولیه با شماره 09155557721 با پذیرش کلینیک تماس بگیرید. در جلسه حضوری، علاوه بر اینکه درباره مزایا و معایب ترنس-PRK در مقایسه با روشهای دیگر اطلاعات دقیقتری میگیرید، یک برنامه پیشگیری شخصیسازیشده برای کاهش خطر کدورت قرنیه دریافت خواهید کرد.
اگر سلامت قرنیه و کیفیت دید در سالهای آینده برای شما مهم است، به یاد داشته باشید که عمل فقط یک روز است؛ اما انتخاب آگاهانه، مراقبتهای منظم و ارتباط خوب با چشمپزشک در شش ماه اول، آینده بینایی شما را در مشهد شکل میدهد. با تصمیمگیری آگاهانه و رعایت توصیهها، میتوانید از مزایای ترنس-PRK بهره ببرید و در عین حال، خطر haze را تا حد ممکن کاهش دهید.